بیماری آبله میمون چیست؟
آبله میمون یک نوع بیماری نادر ویروسی است که از ویروس آبله میمون از گونه ارتوپاکس ویروس و خانواده پاکس ویریده منشا میگیرد. آبله میمون یک بیماری زئونوز است، به این معنی که میتواند از حیوانات به انسان سرایت کند و همچنین میتواند بین افراد پخش شود. آبله میمون اولین بار در سال ۱۹۵۸ کشف شد. در این سال بیماری شبیه آبله در مستعمرات میمونهایی که برای تحقیقات نگهداری میشدند، ۲ بار شیوع پیدا کرده بود که به همین علت آبله میمون نامگذاری شد.
اولین مورد انسانی آبله میمون در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو در آفریقا در دورهای که تلاش برای از بین بردن آبله شدت یافته بود، ثبت شد.
از آن زمان، آبله میمون در کشورهای آفریقای مرکزی و غربی شامل کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، ساحل عاج، جمهوری دموکراتیک کنگو، گابن، لیبریا، نیجریه، جمهوری کنگو و سیرالئون گزارش شده است. البته اکثر موارد عفونت در جمهوری دموکراتیک کنگو بوده است.
موارد آبله میمون در خارج از آفریقا به دلیل سفرهای بینالمللی یا واردات حیوانات رخ داده است. این موارد در ایالات متحده آمریکا، اسرائیل، سنگاپور و بریتانیا مشاهده شده است.
منبع طبیعی آبله میمون ناشناخته باقی مانده است.
با این حال جوندگانی مانند موش، سنجاب و نخستیسانان غیرانسانی مانند میمونها ممکن است حامل ویروس باشند و افراد را آلوده کنند.
گزارش اخیر از ابتلا به بیماری آبله میمون، تاکنون نشان دهنده شیوع در ۱۱ کشور بوده است. به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) شیوع این بیماری همهگیر بومی (Endemic) در کشورهای غیربومی غیرمعمول بوده زیرا الگوی گذشته این بیماری را دنبال نمیکند.
علائم بیماری آبله میمون
در انسان علائم آبله میمون مشابه علائم آبله اما خفیفتر از آن است. آبله میمون با خارش، تب، سردرد، دردهای عضلانی، کمر درد، تورم غدد، لرز و خستگی شروع میشود. شایع ترین علامت راش پوستی است راش ها سریعا به ویزیکول تبدیل می شوند دوره کمون (زمان عفونت تا علائم) برای آبله میمون معمولاً ۶ تا ۱۳روز است
در عرض ۱ تا ۳ روز (گاهی اوقات طولانیتر) پس از ظهور تب، بیمار دچار بثورات میشود که اغلب از روی صورت شروع میشود و سپس به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد.
نحوه انتقال بیماری آبله میمون
انتقال بیماری آبله میمون متفاوت از ویروس کرونا (COVID-19) است. WHO مردم را تشویق میکند که از منابع قابل اعتماد در مورد میزان شیوع در جامعه خود (در صورت وجود)، علائم و پیشگیری مطلع شوند. اطلاعات موجود از منابع معتبر نشان میدهد که موارد زیر میتوانند راههای انتقال این بیماری باشند:
- در صورت گاز گرفتن یا دست زدن به خون، مایعات بدن، لکهها، تاولها یا دلمههای حیوان آلوده
- خوردن گوشت حیوان آلوده که بهطور کامل پخته نشده است
- دست زدن به سایر محصولات حیوانات آلوده (مانند پوست یا خز حیوانات)
- تماس فیزیکی نزدیک با فردی که علائم دارد
- دست زدن به لباس، ملحفه، حولهها یا اشیایی مانند ظروف غذاخوری که توسط فرد مبتلا به راش آبله میمون استفاده میشوند.
- سرفه یا عطسه یک فرد مبتلا به راش آبله میمون
تریتا | تولید کننده پانسمان پیشرفته ترمیم زخم
عوامل خطر ابتلا به بیماری آبله میمون
- افرادی که از نزدیک با فردی که عفونی است، از جمله کارکنان بهداشتی، اعضای خانواده و شرکای جنسی در ارتباط هستند، در معرض خطر بیشتری برای عفونت هستند.
- این ویروس همچنین میتواند از فردی که باردار است از جفت به جنین منتقل شده یا از طریق تماس فیزیکی در هنگام تولد یا پس از آن از والدین آلوده به کودک منتقل شود.
- کودکان معمولاً بیشتر از نوجوانان و بزرگسالان مستعد ابتلا به علائم شدید هستند.
- نوزادان، کودکان و افراد مبتلا به نقص ایمنی زمینهای ممکن است در معرض خطر علائم جدیتر و مرگ ناشی از آبله میمون باشند.
- اگر فردی با فردی که علائم آبله میمون دارد یا با حیوان آلوده تماس فیزیکی نزدیک داشته باشد بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت است.
- افراد مبتلا به آبله میمون زمانی که علائم دارند عفونی هستند این زمان به طور معمول بین دو تا چهار هفته است. مشخص نیست که آیا افرادی که علائمی ندارند میتوانند بیماری را گسترش دهند یا خیر.
- زخمها، ضایعات یا زخمهای دهان نیز میتوانند عفونی باشند، به این معنی که ویروس میتواند از طریق بزاق گسترش یابد.
- افرادی که در برابر آبله واکسینه شدهاند، احتمالاً در برابر عفونت آبله میمون محافظت میشوند.
- البته باید به این نکته توجه داشت که افراد واکسینه شده نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و ممکن است در صورت ابتلا علائم کمتری را نشان دهند. پس در هر صورت باید پروتکلهای بهداشتی برای پیشگیری از بیماری را رعایت کرد.
پیشگیری از آبله میمون
ممکن است عضو کارکنان بهداشت و درمان باشید و یا با افراد مبتلا به این عفونت زندگی کنید، در این صورت فرد مبتلا را تشویق کنید تا خود را ایزوله کند و در صورت امکان، هرگونه ضایعه پوستی را بپوشاند (مثلاً پوشاندن روی بثورات با لباس).زمانی که از نظر فیزیکی به آنها نزدیک هستید، باید از ماسک طبی استفاده کنند، به خصوص اگر سرفه میکنند یا ضایعاتی در دهان خود دارند.
شما نیز باید از ماسک و دستکش یکبار مصرف استفاده کنید تا در حد امکان از تماس پوست با پوست خودداری کنید.
مرتباً دستان خود را با آب و صابون شسته یا با الکل و مواد ضدعفونی کننده بهخوبی مالش داده و تمیز کنید، مخصوصاً پس از تماس با فرد آلوده، لباسها، ملحفههای تخت، حولهها و سایر وسایل یا سطوحی که فرد مبتلا لمس کرده یا با بثورات یا ترشحات تنفسی او در تماس بودهاند را به خوبی ضدعفونی کنید.
لباسها، حولهها و ملحفهها و ظروف غذای فرد را با آب گرم و مواد شوینده بشویید. سطوح آلوده را تمیز و ضدعفونی کنید و زبالههای آلوده (مانند پانسمانها) را با رعایت موارد بهداشتی دور بریزید.
درمان آبله میمون
- علائم آبله میمون معمولاً خود به خود و بدون نیاز به درمان برطرف میشوند.
- برای مراقبت از بثورات پوستی اجازه دهید تا خشک شوند یا در صورت نیاز با یک پانسمان مرطوب آنها را برای محافظت از ناحیه بپوشانید.
- از لمس هرگونه زخم در دهان یا چشم خودداری کنید.
- در صورتی که فرد باید از محصولات حاوی کورتیزون اجتناب کند، میتوان از دهانشویه و قطره چشم استفاده کرد.
- برای موارد شدید ممکن است ایمونوگلوبولین واکسینیا (VIG) توصیه شود.
- داروی ضد ویروسی که برای درمان آبله ساخته شده بود (تکوویریمات، تجاری شده بهعنوان TPOXX) نیز برای درمان آبله میمون در ژانویه ۲۰۲۲ تأیید شده است.
آبله میمون و اسپری آنتی سپتیک طباسپت
اسپری آنتیسپتیک طباسپت حاوی پلیهگزانید و سورفکتانت بتائین است که جهت پیشگیری و درمان عفونت زخم استفاده میگردد. این ماده دارای طیف آنتیمیکروبیال گستردهای از جمله باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی، باکتریهای داخل سلولی، قارچها و ویروسها است.
پلیهگزانید یا PHMB یکی از بیخطرترین، مؤثرترین و پایدارترین آنتیسپتیکها در مدیریت زخم بدون گزارش مقاومت میکروبی یا جذب سیستمیک در نظر گرفته میشود. استفاده از پلیهگزانید در درمان زخم منجر به درمان عفونت همراه با افزایش سرعت ترمیم زخم، کاهش بافت اسلاف بدون درد میشود.
تریتا | تولید کننده محصولات پیشرفته ترمیم زخم
علاوه بر آن تحقیقات صورت گرفته اثرگذاری PHMB 0.1% بر عفونتها و زخمهای ناشی از ویروسها به خصوص ویروسهای پوششدار را نشان دادهاند.
با توجه به تأثیرگذاری اسپری آنتیسپتیک طباسپت بر روی ویروسهای پوششدار و ویژگیهای منحصر به فرد آن؛ این محصول بر روی زخمهای ناشی از آبله میمون اثرگذار بوده و میتواند ترمیم این زخمها را تسریع کرده، از عفونت این زخمها پیشگیری و در صورت وجود عفونت آن را درمان کند.
source : www.cdc.gov