تبخال تناسلی
تبخال تناسلی چیست ؟
تبخال تناسلی یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود. این ویروس به دو نوع HSV-1 و HSV-2 تقسیم میشود. HSV-1 معمولاً مسئول تبخالهای دهانی است، اما میتواند به تناسلی نیز منتقل شود.
HSV-2 بیشتر در نواحی تناسلی شیوع دارد و از طریق تماس جنسی منتقل میشود. این ویروس میتواند در بدن به صورت نهفته باقی بماند و پس از مدتی تحت شرایط خاص دوباره فعال شود.
علت تبخال تناسلی :
شیوع عفونت در کشورهای مختلف و جمعیت های مختلف متفاوت می باشد. شیوع این عفونت در بزرگسالان آمریکا 25 درصد، در اروپا ۱۴ درصد و در کشورهای در حال توسعه ۳۰ درصد گزارش شده است.
راه انتقال تبخال تناسلی :
تماس جنسی راه اصلی انتشار این ویروس است. بعد از عفونت اولیه، ویروس در بدن به حالت نهفته باقی میماند و به همیندلیل میتواند دوباره فعال شود. مطالعات نشان می دهند که بیش از ۶۵ درصد از مبتلایان به عفونت HSV تناسلی از وجود آن بی خبرند.
پیشگیری از تبخال تناسلی :
با توجه به شیوع بالای بیماری و با در نظرگرفتن اینکه این بیماری درمان قطعی که منجر به ریشه کنی ویروس گردد ندارد، پیشگیری رکن اصلی مبارزه با این بیماری است.
افزایش آگاهی در مورد بیماری منجر به تغییر رفتار های پرخطر جنسی و پیشگیری از بیماری میگردد، بنابراین مشاوره و اطلاع رسانی از اهمیت ویژه ای در بالابردن سطح آگاهی برخوردار می باشد.
علائم تبخال تناسلی
علائم تبخال تناسلی معمولاً شامل تاولها و زخمهای دردناک در نواحی تناسلی، مقعدی، یا کشاله ران است. علاوه بر این، ممکن است علائم دیگر مانند سوزش هنگام ادرار، درد یا خارش در نواحی متاثر و تب خفیف بروز کند. در برخی از افراد، علائم خفیفتر یا بدون علامت است.
تشخیص تبخال تناسلی :
علائم بالینی قابل مشاهده شامل ویزیکول های منفرد یا خوشه ای در اندام تناسلی، پرینه، باسن، ران، نواحی اطراف مقعدی و یا در قالب تاولهای دردناکی که مملو از مایعات هستند و باعث ایجاد درد، خارش و در نهایت ایجاد زخم در ناحیه تناسلی می شود.
در مواردی ممکن است هیچ علائم و نشانهای از آن قابل مشاهده نباشد.
معمولاً علائم حدود دو تا ۱۲ روز پس از قرارگرفتن در معرض ویروس بروز میکنند اما در صورت آلودگی، امکان انتقال از فردی به فرد دیگر وجود دارد؛ بنابراین استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی میتواند به جلوگیری از شیوع عفونت تبخال تناسلی بسیار کمک کننده باشد.
تشخیص تبخال نوع تناسلی شامل معاینه ی فیزیکی و تست های تشخیصی است. با استفاده از آزمایش خون میتوان به مبتلا بودن به تبخال تناسلی پی برد. در این آزمایش که به نام کمی لومینانس (LIC) شناخته میشود، میزان آنتی بادیهای خون اندازه گیری میشود.
از دیگر آزمایشها تست واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) است. در این آزمایش از نمونه خون، بافت زخم یا مایع مغزی نخاعی برای کپی گرفتن DNA و تشخیص نوع ویروس استفاده میشود.کشت ویروس از زخم یا گرفتن نمونهی بافت به تشخیص هرپس تناسلی کمک میکند.
و نوع ویروس هرپس سیمپلکس میتوانند باعث بروز تبخال تناسلی شوند:
- HSV-1 : این نوع معمولا باعث ایجاد تبخال یا تاول در اطراف دهان می شود و اغلب از طریق تماس پوست به پوست پخش می شود. هم چنین از ناحیه تناسلی حین رابطه دهانی منتقل می شود.
- HSV-2 : این نوع به طور معمول باعث تبخال دستگاه تناسلی می شود. ویروس از طریق تماس پوست و رابطه جنسی منتقل می شود. HSV-2 به شدت شایع و مسری می باشد.
ویروس از طریق غشاهای مخاطی مانند بینی، دهان و اندام تناسلی وارد بدن میشوند.
برای پیشگیری از تبخال تناسلی از انجام فعالیتهای جنسی مشکوک خودداری کنید و از داشتن شرکای جنسی متعدد کاملا پرهیز کنید. در هر رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
در صورت مشاهده علائم هرپس در ناحیه تناسلی یا هرجای دیگر از آمیزش خودداری کنید و برای درمان به متخصص مراجعه کنید. استفاده مداوم از کاندوم خطر انتقال HSV تناسلی از مردان به زنان را تا حد زیادی کاهش می دهد، اما در انتقال از زنان به مردان کمتر موثر است.
عوارض تبخال تناسلی :
- خطر انتقال یا ابتلا به سایر عفونتهای مقاربتی از جمله ایدز را افزایش میدهد.
- نوزادانی که از مادران آلوده متولد میشوند، میتوانند در طی فرآیند زایمان در معرض ویروس قرار بگیرند که می تواند منجر به آسیب های مغزی، نابینایی و یا مرگ شود.
- میتوانند باعث التهاب در اطراف مجرای ادرار شوند.
مقایسه زگیل تناسلی با تبخال تناسلی
زگیل تناسلی ناشی از ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) است و به شکل برجستگیهای گوشتی کوچک در نواحی تناسلی ظاهر میشود. برخلاف تبخال تناسلی که بهطور معمول با تاولها و زخمهای دردناک همراه است، زگیلها اغلب بدون درد هستند و به طور معمول روی سطح پوست رشد میکنند.
درمان تبخال تناسلی
درمان تبخال تناسلی بهطور عمده شامل داروهای ضد ویروسی است که میتوانند شدت علائم را کاهش داده و از شیوعهای بعدی جلوگیری کنند. داروهایی مانند آمانتادین، والاسیکلوویر و آسیکلوویر در این زمینه موثر هستند. این داروها به کاهش مدت زمان شیوع و درمان زخمها کمک میکنند. مطالعات زیادی اثر بخشی پلی هگزانید (PHMB) را بر HPV تایید کرده اند بنابراین می توانید به عنوان درمان مکمل و افزایش سرعت بهبود تبخال تناسلی از اسپری طباسپت که حاوی پلی هگزانید و سورفکتانت بتائین می باشد استفاده کنید.
داروهای تبخال تناسلی
داروهای ضد ویروسی مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر و طباسپت برای درمان تبخال تناسلی استفاده میشوند. این داروها بهویژه در دورههای شیوع میتوانند به کاهش زمان و شدت علائم کمک کنند و از شیوعهای بعدی جلوگیری نمایند.
پماد برای تبخال تناسلی
پمادهایی مانند آسیکلوویر، ژل ایکس طباسپت، ژل ترمیم طباسپت و لیدوکائین برای تسکین درد و التهاب در ناحیه مبتلا به تبخال استفاده میشوند. پمادها معمولاً برای علائم خفیف یا در کنار داروهای خوراکی برای تسکین بیشتر علائم تجویز میشوند.
عوارض تبخال تناسلی
اگرچه تبخال تناسلی معمولاً به خودی خود خطرناک نیست، در موارد نادر ممکن است به مشکلات جدی مانند مننژیت، عفونتهای مغزی یا انتشار به سایر نواحی بدن منجر شود. همچنین، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند بیماران مبتلا به HIV) بیشتر در معرض عوارض جدیتری قرار دارند.
انتقال تبخال تناسلی
ویروس هرپس تناسلی عمدتاً از طریق تماس جنسی مستقیم منتقل میشود. انتقال ویروس ممکن است حتی در زمانی که علائم مشهود وجود ندارد (حالت نهفته) نیز اتفاق بیفتد. بنابراین، استفاده از کاندوم میتواند از شیوع ویروس جلوگیری کند، اما هیچ روش پیشگیری ۱۰۰٪ وجود ندارد.
آیا تبخال تناسلی درمان قطعی دارد؟
در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. داروهای ضد ویروسی میتوانند شیوعها را کاهش دهند و از شدت علائم بکاهند، اما ویروس همیشه در بدن باقی میماند و میتواند مجدداً فعال شود.
تبخال تناسلی در مردان
در مردان، تبخال تناسلی ممکن است بهویژه در نواحی آلت تناسلی، مقعد و کشاله ران بروز کند. این بیماری میتواند به راحتی از فردی به فرد دیگر از طریق تماس جنسی منتقل شود.
تبخال تناسلی در زنان
در زنان، تبخال تناسلی میتواند علائم شدیدتری ایجاد کند. این عفونت ممکن است بر روی دهانه رحم، واژن، یا مقعد تأثیر بگذارد و میتواند منجر به عوارض بارداری مانند انتقال ویروس به نوزاد در هنگام زایمان شود.
پیشگیری از تبخال تناسلی
پیشگیری از تبخال تناسلی عمدتاً از طریق کاهش تماس با نواحی مبتلا، استفاده از کاندوم و اجتناب از روابط جنسی در زمان شیوع فعال توصیه میشود. همچنین، داروهای ضد ویروسی میتوانند از شیوعهای بعدی جلوگیری کنند.
رابطه جنسی و تبخال تناسلی
رابطه جنسی در زمان شیوع تبخال تناسلی باید بهطور کامل اجتناب شود، زیرا احتمال انتقال ویروس در این دوران بسیار بالاست. استفاده از کاندوم در زمانهای بدون علائم نیز میتواند به کاهش احتمال انتقال کمک کند.
تبخال تناسلی و بارداری
در دوران بارداری، تبخال تناسلی میتواند خطراتی برای نوزاد ایجاد کند، بهویژه اگر در زمان زایمان فعال شود. در این مواقع ممکن است نیاز به سزارین باشد تا از انتقال ویروس به نوزاد جلوگیری شود.
تشخیص تبخال تناسلی
تشخیص تبخال تناسلی معمولاً بر اساس علائم بالینی و تاریخچه پزشکی فرد انجام میشود. آزمایشهای ویروسی مانند PCR یا کشت ویروس میتواند برای تایید تشخیص استفاده شود.
آیا تبخال تناسلی خطرناک است؟
اگرچه تبخال تناسلی بهطور معمول خطرات جدی ندارد، در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف یا در زمان بارداری میتواند عوارض جدیتری ایجاد کند. همچنین، این بیماری ممکن است بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
درمان خانگی تبخال تناسلی
درمانهای خانگی میتوانند شامل استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب، مصرف مواد ضد ویروسی طبیعی مانند سیر و زیتون تلخ، و حفظ بهداشت مناسب ناحیه تناسلی باشند. با این حال، استفاده از داروهای ضد ویروسی تحت نظر پزشک ضروری است.
واکسن تبخال تناسلی
در حال حاضر واکسنی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. با این حال، واکسنهایی برای ویروسهای مشابه مانند HPV موجود است که میتواند از ابتلا به برخی از عفونتهای ویروسی جلوگیری کند.
تبخال تناسلی اولیه و عود آن
تبخال تناسلی اولیه معمولاً شدیدتر است و علائم آن در ابتدا بیشتر است. پس از درمان، ویروس به حالت نهفته در میآید و میتواند تحت شرایط خاصی (مانند استرس یا ضعف سیستم ایمنی) دوباره فعال شود.
تفاوت تبخال تناسلی و جوش عادی
تبخال تناسلی معمولاً با زخمهای ترشحاتدار و دردناک همراه است که بعد از مدتی بهبود مییابند. در مقابل، جوشهای عادی بیشتر بهصورت برآمدگیهای بدون ترشحات ظاهر میشوند و اغلب درد ندارند.