آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی در اثر مواجهه بیش از حدِ کوتاه (حاد) به نور فرابنفش (UV) به وجود می‌آید.
- آفتاب سوختگی، مواجهه بیش از حد به نور فرابنفش باعث آفتاب سوختگی می‌شود.
- آفتاب سوختگی باعث قرمزشدگی دردناک پوست و گاها تاول, تب و لرز می‌شود.
- می‌توان با عدم مواجهه با خورشید به صورت مفرط و با استفاده از ضدآفتاب برای جلوگیری از آفتاب سوختگی اقدام کرد.
- کمپرس آب سرد, آب‌رسان ها, و دیگر داروهای ضدالتهابی درد را تا زمان درمان آفتاب‌سوختگی آرام می‌کنند.
میزان مواجهه با خورشید لازم برای ایجاد سوختگی بسته به میزان ملانین پوست(معمولا به‌شکل تیرگی پوست قابل مشاهده است), قابلیت ساخت ملانین بیشتر و مقدار نورUV در نور خورشید روز مواجهه متفاوت است.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی باعث سرخی دردناک پوست می‌شود. آفتاب سوختگی‌های آفتاب سوختگی متعدد می‌تواند باعث ورم و تاول شود. علائم میتوانند از ۱ ساعت بعد از مواجهه شروع شوند و معمولا در ظرف ۳ روز به حداکثر خود (معمولا بین ۱۲ تا ۱۴ ساعت) برسند. بعضی از افرادی که متعددا دچار آفتاب سوختگی شده‌اند, مبتلا به تب, لرز, خستگی و در موارد نادری حتی شک (که توصیف آن فشار خون بسیار کم, غش و ضعیفی شدید است) شود.
آفتاب سوختگی چگونه اتفاق می افتد؟
آفتاب سوختگی یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افراد پس از گرفتن آفتاب با آن روبه‌رو می‌شوند. سوختگی با آفتاب معمولا باعث بروز قرمزی، درد و سوزش پوست می‌شود. برای درمان آفتاب سوختگی می‌توان از روش‌های مختلفی مانند استفاده از کرم‌های خنک‌کننده، استفاده از اسپری‌های ضد آفتاب و یا عصاره‌های طبیعی استفاده کرد. با رعایت نکاتی مانند پوشیدن لباس‌های مناسب و جلوگیری از برخورد مستقیم با نور خورشید، می‌توان از سوختگی پوست جلوگیری کرد.
۱. روش‌های پیشگیری از سوختگی پوست ناشی از آفتاب
آفتاب سوختگی یک مشکل شایع است که در بسیاری از موارد به دلیل برخورد پوست با اشعه‌های مضر آفتاب رخ می‌دهد. برای پیشگیری از این مشکل و درمان آن، روش‌های مختلفی وجود دارد. یکی از روش‌هایی که بسیاری از افراد از آن استفاده می‌کنند، استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های ضد آفتاب است. این محصولات از برخی از اشعه‌های مضر آفتاب جلوگیری می‌کنند و میتوانند در کاهش خطر سوختگی پوست کمک کنند.
همچنین، از دیگر روش‌های پیشگیری از سوختگی پوست ناشی از آفتاب، استفاده از پوشاک مناسب است. بهتر است پوشاکی با بافت نرم و رنگ‌های تیره و جذاب استفاده کنید تا از برخورد مستقیم پوست با اشعه‌های آفتاب جلوگیری کنید. همچنین، رعایت سایر اصول بهداشتی مانند استفاده از کلاه، عینک آفتابی و مجموعه‌ای از مکمل‌های غذایی نیز می‌تواند به کاهش خطر سوختگی آفتاب سوختگی پوست کمک کند.
- در صورت سوختگی پوست، می‌توانید از روش‌های درمانی مانند استفاده از ژل‌های آلوئه ورا، استفاده از کرم‌های ضد التهاب و تزریق محلی دارو استفاده کنید.
- در صورتی که سوختگی شدیدی رخ داده است و علائمی مانند درد و خارش وجود دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
علائم آفتاب سوختگی شدید
چند روز بعد از آفتاب سوختگی, افراد با پوست روشن طبیعی ممکن است, در ناحیه سوختگی پوست‌اندازی صورت گیرد, که معمولاً همراه با خارش است. نواحی پوست‌انداخته برای چندین هفته, حتی بیشتر از قبل به آفتاب‌سوختگی حساس باشد. پوست آفتاب سوخته, خصوصا در نواحی پوست‌انداخته آفتاب‌سوخته, می‌تواند دچارعفونت شود و باعث به وجود آمدن نقاط قهوه‌ای رنگ دائمی‌ای که “کک مک” نامیده می‌شوند.
افرادی که در سنین کمتر آفتاب سوختگی‌های متعددی دارند, ریسک بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست, خصوصا ملانوما, در سنین بالاتر دارند, حتی اگر از زمان افتاب سوختگی مقدار زیادی مواجهه با خورشید نداشته‌اند.
اجتناب از آفتاب سوختگی
- از مواجهه بیش از حد به خورشید اجتناب کنید
- البسه محافظت‌کننده کنید
- از ضدآفتاب استفاده کنید
مواد بسیاری توانایی فیلتر یا بازدارندگی اشعه UV را دارند, اما بسیاری نیز این توانایی را ندارند. البسه, شیشه‌های پنجره معمولی, دود و مه غلیظ بسیاری جلوی بسیاری از اشعه‌های مضر را می‌گیرند. هرچند, آب فیلتر خوبی نیست. UVA و UVB میتوانند ۳۰ سانتی‌متر (۱ فوت) در آب زلال نفوذ کنند. ابرها و مه فیلتر های خوبی برای نور UV نیستند, نتیجتاً فرد می‌تواند در روزهای ابری یا مه‌آلود آفتاب سوخته شود.
برف, آب و شن نور خورشید را بازتاب می‌کنند که باعث بزرگ‌تر کردن میزان اشعه UV رسیده به پوست می‌شوند. افراد در ارتفاعات سریع‌تر دچار آفتاب‌سوختی می‌شوند, از آنجا که نازکی لایه‌ی هوا اجازه رسیدن مقدار بیشتری از اشعه UV به پوست می‌دهد و همچنین افراد در زمین‌های پست (مثل استوا).
هرچند مواجهه با خورشید به تولید ویتامین D کمک می‌کند, بسیاری از متخصصان پیشنهاد می‌دهند برای تامین مقادیر مورد نیاز ویتامین D استفاده از مکمل‌های غذایی, به مواجهه بیش از حد خودخواسته با نور خورشید (۵ تا ۱۵ دقیقه مواجهه آفتاب با دست‌ها چند روز در هفته احتمالا برای تامین مقادیر ویتامین D کافی‌ست) ارجحیت می‌دهند.
نکات مهم برای بهبود سریع و درمان سوختگی پوست
آفتاب سوختگی پوست به دلیل افتادن در معرض نور آفتاب و یا استفاده از دستگاه‌هایی که حرارتی تولید می‌کنند، اتفاق می‌افتد. این مشکل می‌تواند ناخوشایند باشد و در برخی موارد باعث درد و تورم پوست شود. برای درمان سریع سوختگی پوست، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- اولین کاری که باید برای درمان سوختگی پوست انجام دهید، خنک کردن ناحیه سوخته است. می‌توانید از آب سرد یا یخ استفاده کنید. همچنین، می‌توانید یک حوله خنک را در آب سرد خیس کرده و روی ناحیه سوخته قرار دهید. این کار باعث کاهش درد و التهاب پوست می‌شود.
- استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده می‌تواند به درمان سوختگی پوست کمک کند. این کرم‌ها باعث تسکین پوست و کاهش التهاب می‌شوند.
- از قرار دادن باند‌استریپ بر روی ناحیه سوخته بپرهیزید، چرا که این کار باعث ایجاد تعریق و برخی مشکلات دیگر می‌شود. به جای این کار، می‌توانید از حوله خنک استفاده کنید و آن را روی ناحیه سوخته قرار دهید.
- مصرف داروهای ضد التهاب می‌تواند به درمان سوختگی پوست کمک کند. اما حتما قبل از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر سوختگی پوست شما خیلی شدید است و با درد و تورم همراه است، حتما به پزشک مراجعه کنید. او می‌تواند شما را راهنمایی کند و درمان مناسبی را برای شما تجویز کند.
پوشش برای آفتاب سوختگی
آسیب خورشید را می‌توان بیش از این با استفاده از البسه محافظت کننده مانند کلاه, پیراهن, شلوار و عینک آفتابی کاهش داد. پارچه‌ها با بافت نازک بهتر از پارچه‌هایی با بافت گشاد, جلوی نور آفتاب را می‌گیرند. البسه مخصوصی که جلوی نور آفتاب را به مقدار زیاد می‌گیرند به شکل تجاری موجودند. این نوع از البسه برچسب فاکتور محافظ در برابر UV (UPF) دارند, که به همراه آن عددی آمده که نشان‌دهنده مقدار محافظ آن (مانند برچسب‌های ضدآفتاب) است.
کلاه‌های لبه پهن به محافظت صورت, گوش‌ها و گردن کمک می‌کند, ولی باز هم نیاز است تا به این نواحی ضدآفتاب زده شود. افراد باید مرتباً از عینک آفتابی‌های دور‌پیچ محافظت کننده در برابر UV استفاده کنند, تا از چشم و پلک ها محافظت شود.
ضدآفتاب ها در مواجه با آفتاب سوختگی
قبل از مواجهه با نور مستقیم و قوی خوشید, فرد باید از ضدآفتاب استفاده کند, که کرم یا لوسیونی‌ست که حاوی مواد شیمیایی‌ای است که از پوست درد برابر اشعه UV محافظت می‌کنند. ضدآفتاب‌های قدیمی معمولا فقط اشعه UVB را فیلتر می‌کردند, ولی انواع جدیدتر آن موثراً نور UVA را نیز فیلتر می‌کنند.
ضدآفتاب در فرمولاسیون‌های مختلفی شامل کرم, لوسیون, ژل, فوم, اسپری و پودر دردسترس است. محصولات اتو برنزه محافظت قابل توجی در مقابل اشعه UV نشان نمی‌دهند.
ضد آفتاب‌های شیمیایی برای آفتاب سوختگی شامل ترکیبات مختلفی هستند که امواج UV را جذب می‌کند. ترکیباتی که اشعه UVB را جذب می‌کنند شامل سینامات, سالیسیلات‌ها و مشتقات پاراآمینو بنزوئیک اسید (PABA) هسنند. بنزوفون‌ها جلوی UVA و UVB را می‌گیرند. آوبنزن و اسکامسول محدوده UVA را فیلتر می‌کنند و ممکن است برای محافظت از UVA اضافه شوند.
ضد آفتاب های سدکننده یا معدنی برای آفتاب سوختگی حاوی روی اکسید یا تیتانیم دی اکسید, هستند که هردوی UVA و UVB را بازتاب می‌دهند ( نتیجتا از رسیدن آنها به پوست جلوگیری می‌کنند). این کرم‌ها که زمانی ضخیم و سفید بودند, برای ساخت لایه‌ای شفاف‌تر با فرمولاسیون جدید ساخته شدند, در حالی که تقریبا همه نور خورشید, برای نرسیدن به پوست را بازتاب می‌دادند.
این ضدآفتاب‌های جدید رنگ و ضخامت راضی‌کننده‌تری دارند, که این امکان را می‌دهد که آنها را با مسدودکننده های شیمیایی ترکیب شوند, درنتیجه حتی مقدار بیشتری از محافظت از آفتاب را ارائه دهد. بعضی از مواد آرایشی نیز حاوی روی اکسید یا تاتینیوم دی‌اکسید هستند.
گمان می‌رود همه ترکیب‌های ضدآفتاب‌های شیمایی را بدن تا حدی جذب کند. هرچند اکثر این ترکیبات عوارض جانبی حداقلی دارند, بعضا پتانسیل خطرسازی را دارند و بعضی دیگر درحال مطالعه هستند. ضدآفتاب‌های مسدودکننده سنتی دارای ذرات نسبتا بزرگی هستند که بدن آنها را جذب نمی‌کند و درحال حاضر بدون خطر به نظر می‌آیند.
فرمولاسیون‌های جدید ضدآفتاب‌های معدنی با ذرات بسیار ریزی (nanoparticles) ساخته شده‌اند, که ممکن است بدن آنها را کشف کند. هرچند این نانوذرات امن به نظر می‌رسند, همچنان درحال مطالعه هستند. افرادی که درمورد عوارض نانوذرات جذب شده نگران‌اند ممگن است ترجیح دهند از اصطلاحا ضدآفتاب‌های معدنی “غیر نانو” استفاده کنند.
در ایالات متحده آمریکا سازمان نظارت بر غذا و دارو (FDA) ضدآفتاب ها را با فاکتور محافظت در برابر خورشید (SPF), امتیاز بندی می‌کند. ضدآفتاب‌هایی با نمره بین ۲ تا ۱۴ کمترین میزان محافظت, بین ۱۵ تا ۲۹ محافظت خوب و ۳۰ و بیشتر از آن حداکثر محافظت را دارا هستند. محصولاتی که از آفتاب‌سوختگی و پیرشدگی نوری جلوگیری می‌کنند و نیز ریسک سرطان را کم می‌کنند, دراین طیف گسترده برچسب زده شده‌اند و SPF 15 یا بالاتر از آن دارند.
SPF هرچند فقط میزان محافظت علیه UVB را نشان می‌دهد. سنجه‌ای برای میزان محافظت علیه UVA وجود ندارد.
برای بهترین محافظت, افراد باید از ضد آفتابی با محافظت طیف گسترده, ضد آب و با SPF 30 یا بیشتر از آن استفاده کنند. در یک فرد با جثه متوسط باید یک انس برای پوشاندن کل سطح بدن کافی باشد.
اگر مقدار کافی ضدآفتاب استفاده نشود, ممکن است جواب ندهد و یا اگر دیر استفاده شود (ضدآفتاب باید برای بهترین استفاده ۳۰ دقیقه قبل از مواجهه با آفتاب استفاده شود) و اگر بعد شنا یا عرق کردن دوباره استفاده نشود (حتی انواع ضدآب آن) یا هر دو ساعت در مواجهه با آفتاب. اکثر افراد کمتر از نصف میزان پیشنهاد شده استفاده می‌کنند.
بعضی اوقات ضدآفتاب باعث واکنش‌های آلرژی می‌شود. افراد ممکن است به استفاده آن واکنش نشان دهند یا بعد از اینکه آن را استفاده کنند و آفتاب به آن برخورد کند (که با آن واکنش فتوآلرژیک می‌گویند). بعضی از متخصصان پوست و مو میتوانند آزمایش‌هایی برای شناسنایی حساسیت به نور انجام دهند, اگر دلیل واکنش نامشخص باشد.
مکمل
پلی‌پدیم لئوکلتوم (به دست آمده از سرخس گرمسیری) و نیکوتین آمید (شکلی از ویتامین ب۳) مکمل هایی هستند که از طریق دهان برای محافظت علیه آسیب های نور خورشید استفاده می‌شود. هرچند جایگزین روش های دیگر نیستند.
درمان آفتاب سوختگی شدید / رفع آفتاب سوختگی
- کمپرس آب سرد و دیگر خنک‌کننده و آرام‌کننده‌های پوست
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
- بعضی اوقات کرم‌های سوختگی آنتی باکتری
کمپرس آب سرد می‌تواند زبری, نواحی داغ را آرام کند, مانند آلوئه ورا و دیگر آب‌رسان‌های بدون نسخه بدون بو (که ممکن است پوست را حساس کند). NSAID ها میتوانند برای آرام کردن درد از طریق دهان مصرف شوند. باید از مصرف محصولات با پایه پتروالتوم مثل زل پترولوم باید در سوختگی‌های نسبتا شدید, خودداری شود. کورتیکواستروئید مالیدنی روی پوست اثری بیشتر از کمپرس آب سرد ندارد.
پمادها یا لوسیون های حاوی بی‌حس کننده (مثل بنزوکاین و دیفن هیدرآمین) موقتا باعث آرام شدن درد می‌شود اما باید از استفاده آنها اجتناب کرد زیرا گاها باعث واکنش آلرژی می‌شوند. بعضی کرم های سوختگی آنتی‌باکتری فقط برای تاول های شدید استفاده می‌شود. بیشتر تاول های آفتاب‌سوختگی به خودی خود از بین می‌روند و نیاز به ترکاندن و کشیدن آب آن ها نیست.
آفتاب سوختگی درموارد نادر عفونی می‌شود, که اگر عفونی شد, بهبودی آن به تاخیر می‌افتد. پزشک می‌تواند شدت عفونت را بررسی کند و اگر نیاز بود آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
آفتاب سوختگی پس از چند روز شروع به بهبود خودش می‌کند, اما شاید کامل شدن بهبود چندین هفته طول بکشد. پوست جدید جای سوختگی در آغاز نازک و بسیار به نور آفتاب حساس است و باید برای هفته‌ها از آن مراقبت شود.
آیا برنزه کردن سالم است؟
در یک کلام, خیر. هرچند برنزه کردن زیر آفتاب اغلب به عنوان شکلی از سلامت و یک زندگی فعال و ورزشکارانه نشان داده می‌شود, به خودی خود سودی برای سلامتی ندارد و درواقع خطری برای سلامتی‌ست. هرگونه مواجهه با فرابنفش A یا B می‌تواند پوست را آسیب دیده کند یا آن را تغییر دهد. موجهه طولانی مدت با نور خورشید طبیعی باعث آسیب پوست می‌شود و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد.
مواجهه با نورآفتاب مصنوعی به کار رفته در سالن‌های برنزه‌کردن همینقدر میتوانند آسیب‌زا باشند.نورهای UVA مانند UVB به کار رفته در این دستگاه‌ها باعث نتایج درازمدت مشابهی می‌شود, مانند چین و چروک پست و سیاه شدن لکه ای پوست (پیرشدن نوری) و سرطان پوست شود. به طور خلاصه, هیچ شکل سالمی از برنزه شدن وجود ندارد.
برنزه کردن خود یا بدون نور, به وسیله لوسیون‌ها در حقیقت پوست را برنزه نمی‌کنند بلکه آن را لکه‌دار می‌کنند. درنتیجه بدین شکل بدون خطر مواجهه با اشعه فرابنفش به ظاهری برنزه دست یافت. هرچند به دلیل اینکه این لوسیون‌ها ساخت ملانین را افزایش نمی‌دهند, محافظتی برای پوست دربرابر نور خورشید ندارند. درنتیجه ضدآفتاب ها باید همچنان در زیر نور خورشید باید استفاده شود. نتیجه استفاده لوسیون‌های برنزه کننده ممکن است بسته به نوع پوست فرد, فرمولاسیون به کار رفته و نحوه استفاده تفاوت کند.
طبابرن برای سوختگی بسیار مناسب است. (پانسمان نوین حاوی نانو ذرات طلا در جهان را بانام طبابرن معرفی و عرضه کند. پانسمان طبابرن به‌واسطه حضور نانو ذرات اثرات آنتی‌اکسیدانی فوق‌العاده‌ای از خود نشان داده که موجب کاهش سریع التهاب زخم می‌گردد.)
نتیجه گیری
در این مقاله به روش‌های پیشگیری و درمان سوختگی پوست ناشی از آفتاب پرداخته شد. استفاده از طباسپت می‌تواند به درمان سوختگی پوست کمک کند. همچنین، استفاده از پوشاک مناسب و کرم‌های مرطوب‌کننده نیز می‌تواند در کاهش خطر سوختگی پوست کمک کند. تاثیر حمام آفتاب بر روی پوست نیز مورد بحث قرار گرفت. با توجه به اینکه آفتاب یکی از منابع اصلی تامین ویتامین دی برای بدن است، استفاده از آن برای روحیه و سلامتی بدن مفید است. با توجه به این نکات، بهتر است پوست خود را در مقابل نور خورشید محافظت کرده و در صورت سوختگی پوست، آن را به درستی درمان کنید.
برای دیدن طبابرن – (پانسمان سوختگی) اینجا کلیک کنید.
source : www.msdmanuals.com